'Energietransitie stopt niet meer'

Massa’s werk, weinig personeel in snel opbloeiende sector.

Ton de Win rijdt al zeventien jaar als directeur van samenwerkingsverband ElektroNed vanuit Veenendaal door Nederland. Al bellend en bezoekend voelt hij de hartslag van de klanten van de 37 ondernemingen die onder Elektroned vallen.

 ,,Sinds de energiecrisis en de hoge gasprijzen hebben klanten echt wel het besef gekregen dat ze moeten besparen op hun verbruik. Ze willen aan de energietransitie bijdragen en investeerden toen al of zochten naar aankopen”, zegt hij.

Minder verkopen warmtepompen

Afgelopen jaar was redelijk dramatisch voor warmtepompen en zonnepanelen. Het kabinet schroefde subsidies terug en schrapt vanaf 2027 de gunstige salderingsregeling voor zonnepanelen. ,,Zonder er dan bij te vertellen wat nou het alternatief voor mensen wordt. Dat zorgde voor twijfel, uitstel”, aldus De Win. Diverse gespecialiseerde leveranciers van zonnepanelen dolven het onderspit in die turbulentie.

Maar ondertussen groeit de vraag naar technische installaties. Nieuw onderzoek toont dat de omzet van installatiebedrijven ondanks alle tumult niet daalt, maar zo’n 10% per jaar is blijven stijgen. In zes jaar tijd, aldus adviesbureau Management Centrum, steeg de omzet van al deze ondernemingen van €21 miljard in 2018 tot €33 miljard in 2023.

’Consument twijfelt’

,,Slecht nieuws over de warmtepomp en zonnepanelen zorgde op de korte termijn wel even voor twijfel. Voor de lange termijn zien mensen dat het onontkoombaar wordt”, zo verklaart De Win deze cijfers. ,,De groei in batterijen zou ook tot stilstand komen. Wij zien die vraag alleen maar toenemen: er komt steeds meer stroom, die zal je ergens moeten opslaan.” Mensen kunnen wellicht twijfelen over de energietransitie, zegt hij. ,,Maar ik ken geen mens die bezwaren maakt tegen besparingen die geld opleveren, terwijl je geld op de bank weinig oplevert.”

De bedrijven schroefden daarbij de omzet op dankzij een toename van technische installaties als onderdeel van de bouwsom. Bij woningen ging het in tien jaar om een verdubbeling van het aandeel van apparaten. In de utiliteitsbouw, de kantoren, scholen, horeca en garages was die groei 45% in tien jaar. Per arbeidsplaats steeg de productie van €133.000 in 2018 naar €186.000 in 2023.

Gebrek personeel baart zorgen

Vrijwel alle grote maatschappelijke veranderingen, zoals de energietransitie en de elektrificatie, zijn bovendien gedreven door techniek, schetst De Win. ,,Dat zal allemaal wel gemaakt moeten worden door zulke installatiebedrijven. Natuurlijk baart het gebrek aan mensen ook ons zorgen, bij zoveel werk. Je zult het er als ondernemer toch maar mee moeten doen en zorgvuldig blijven werken.”

Ook de uitrol van kunstmatige intelligentie, meer robotisering en het industrieel produceren gaat de groei aan orders in Nederland verder stimuleren, zegt Doekle Terpstra, voorzitter van branchevereniging Techniek Nederland die nu al 190.000 werknemers telt. ,,Techniek wordt steeds belangrijker in gebouwen, in de industrie en bij infrastructurele projecten.”

Bron: Telegraaf 22 februari 2025